Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi ve Herbaryum Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Yıldırım ve ekibi, Aydın’ın Söke ilçesindeki Beşparmak Dağı’nda (Latmos) keşfedilen yeni bir kazgagası türünü bilim dünyasına kazandırdı. Bu keşif, Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Varol Aydın’ın Mart ayında çektiği fotoğraflar üzerine yapılan araştırmalar sonucu gerçekleşti.

Keşif Süreci:

Dr. Varol Aydın, Beşparmak Dağı’ndaki farklı bir bitkiyi fark ederek Prof. Dr. Hasan Yıldırım’a gönderdi. Yıldırım’ın araştırmaları sonucunda bitkinin literatürde kayıtlı olmadığı belirlendi ve detaylı saha çalışmaları başlatıldı. Doktora öğrencisi Tuğkan Özdöl ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Dr. Kenan Akbaş’ın da katıldığı çalışmaların ardından, yeni bitki türü hakkında bilimsel bir makale hazırlandı. Makale, Finlandiya merkezli uluslararası hakemli dergi Annales Botanici Fennici’de yayımlandı.

Yeni Tür ve Bilimsel Adı:

Yeni keşfedilen bitkiye “Latmos kazgagası” adı verildi ve bilimsel adı “Corydalis varolaydinii” olarak belirlendi.

Latmos Bölgesinin Önemi:

Prof. Dr. Hasan Yıldırım, bitkinin sadece Latmos bölgesinde bulunduğunu belirtti. Latmos bölgesi, Ege Denizi’ne bağlı eski Latmos Körfezi’nin çevresinde yer alan, jeolojik olarak oldukça özel bir yapıdadır. Bu bölge, Haşhaşgiller (Papaveraceae) ailesinin en zengin türlerinden birini barındırıyor ve toplamda 16 kazgagası türü ile ülkemizdeki endemik tür sayısını 7’ye çıkarıyor. Latmos, tarihi ve kültürel olarak da önemli bir bölge olup, eski Karya uygarlığının izlerini taşıyan birçok antik kent ve kaya resimlerine ev sahipliği yapmaktadır.

Koruma ve Gelecek Tehditleri:

Prof. Dr. Yıldırım, Latmos bölgesinin özel doğal yapısı ve zengin flora ve faunası ile korunmasının önemine vurgu yaptı. Özellikle madencilik faaliyetlerinin bu özel ekosistemi tehdit ettiğini belirtti. Yıldırım, “Latmos’u bütünüyle koruyacak bir statü sağlanması çok önemli. Yoksa bu eşsiz doğal ve kültürel mirası kaybetme riskiyle karşı karşıyayız” şeklinde konuştu.

Sonuç:

Latmos kazgagası’nın keşfi, bölgenin ekosistemine olan katkıların yanı sıra, doğal ve kültürel mirası koruma çabalarının önemini de gözler önüne serdi. Bu keşif, hem bilimsel dünyada hem de bölgenin korunması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.